Những ‘thiên tài’ có chỉ số IQ cực thấp

Kim Peek sống tại Sal Lake City (Mỹ), có trí nhớ siêu phàm, chỉ cần nhìn thoáng qua là có ấn tượng sâu đậm, không bao giờ quên. Với cuốn danh bạ điện thoại, Peerk chỉ đọc qua một lần là có thể nhớ như in tất cả mọi mã số và chủ nhân của các mã số đó, không sai sót và cũng không nhầm lẫn một chút nào.

Ông Fran Peerk, cha của Kim cho biết, chưa đầy 2 tuổi, Kim đã có thể nhớ và đọc lại vanh vách những câu mà bố mẹ nói. Lên 3, cậu bé đã biết tìm đến cuốn từ điển để tra từ. Đến 4 tuổi, Kim vẫn chưa biết đi nhưng có thể đọc thuộc lòng mọi cuốn sách có trong tay.

Kim Peek, “thư viện sống của nhân loại”. Ảnh: World View.

Đến nay, Kim vẫn thuộc lòng hơn 9.000 cuốn sách dày, mỏng đã đọc. Kiến thức của Kim giờ như một thư viện khổng lồ gồm 15 lĩnh vực: lịch sử, địa lý, thể thao nhà nghề, các chương trình truyền hình, cách tính lịch, văn chương, mã vùng điện thoại… Kim cũng có thể xác định được thành phần cấu tạo của những bản nhạc cổ điển phổ biến và biết chính xác ngày sáng tác, ngày sinh, nơi sinh và nơi mất của người soạn nhạc…

Điều lạ lùng ở Kim là ở mặt kỹ năng xã hội, thiên tài này tỏ ra rất ngờ nghệch. Những việc đơn giản tự chăm sóc bản thân như đánh răng, rửa mặt, mặc quần áo… thì ông lại lóng ngóng như một đứa trẻ mắc bệnh Down. Ông cũng không thể tìm ra chỗ của đồ dùng cũng như rất khó khăn khi đi qua đường.

Người ta gọi những người có biệt tài nhưng đần độn giống như Kim là “người mưa”. Họ có thể là học giả nhưng lại có chỉ số IQ rất thấp, nhiều khi tỏ ra dốt nát, ngu đần nhưng lại có biệt tài trời phú dạng “siêu nhân”. Ở hai thái cực rõ rệt nhưng lại tập trung thống nhất trong cơ thể một con người.

Từ năm 1789, khoa học đã nói tới những người thiểu năng trí tuệ nhưng lại có biệt tài. Raxy, được mệnh danh là cha đẻ của y học tâm thần Mỹ đã mô tả về ông Fuller, một người có biệt tài tính toán chớp nhoáng. Trước câu hỏi: một người sống 70 năm 17 ngày thêm 12 giờ thì tổng cộng người đó đã sống bao nhiêu giây đồng hồ, chỉ cần nhẩm tính trong một phút rưỡi, Fuller đã đưa ra đáp án chính xác: 2.210.500.800 giây, bao gồm cả 17 năm nhuận. Thế nhưng với những bài toán đố đơn giản trong sách giáo khoa, ông lại mít đặc.

Hay như Lymek, nhà diễn tấu âm nhạc nổi tiếng thế giới, bị mù từ nhỏ và mắc chứng liệt não. Chưa bao giờ tập dương cầm, nhưng năm 14 tuổi, ông có thể diễn tấu lại nhạc khúc của Traikovski như nước chảy, mây trôi, không sai một nốt nhỏ sau khi được nghe người khác dạo một bản nhạc dành cho dương cầm của Traikovski lần đầu tiên.

Từ đó cậu có thể diễn tấu lại y chang tất cả mọi bản nhạc đã được nghe qua, bất kể dài ngắn hoặc phức tạp đến đâu, và độ “nhớ dai” có thể kéo dài trên một năm. Tuy nhiên, trong cuộc sống Lymek lại không biết cầm dao dĩa thìa khi ăn cơm, không đủ khả năng tự chăm sóc bản thân trong sinh hoạt hàng ngày.

Những người đần độn có biệt tài như vậy không phải là hiếm. Trong 30 năm làm việc tại Bệnh viện tâm thần Orswood London, giáo sư Down đã phát hiện hơn chục ca tương tự. Các tài liệu thống kê liên quan cho thấy, trong thế giới những người đặc biệt này có tới hơn 300 loại thiên tài, mỗi người biểu hiện trong một lĩnh vực khác nhau như: tính nhẩm thời gian, tính toán xác suất, âm nhạc, hội họa, điêu khắc, tra từ điển, ghi nhớ, học thuộc lòng, đánh bạc… thậm chí trong kinh doanh buôn bán và nhiều tri thức chuyên ngành khác nữa.

Phần lớn “người mưa” không phải là những kẻ đần độn thực sự. Chỉ số thông minh IQ của họ vẫn trong khoảng 30-70, mức nhược trí thể nhẹ hoặc vừa (người đần độn thực sự có IQ

Trong suốt nhiều năm, các nhà khoa học đã đi tìm lời giải đáp, thậm chí giải phẫu không ít bộ não của những “người mưa”. Theo nhà tâm lý Brink, Viện Crafton bang California (Mỹ), hiện tượng “người mưa” chủ yếu xảy ra với những người có sự tổn thương hay khuyết tật bán cầu não trái (nơi chủ quản chức năng logic, ngôn ngữ, khái niệm, phân tích) dẫn tới bán cầu não phải (nơi chủ quản về âm nhạc, hội họa, hình học không gian, trí tưởng tượng và khả năng tổng hợp) chiếm ưu thế đặc biệt, từ đó sản sinh ra những năng lực phi thường.

Brink lấy dẫn chứng một trường hợp cậu bé lên 9 tuổi bị dính một viên đạn làm hỏng bán cầu não trái, sau khi gây tai biến điếc, câm và liệt nửa người, ở cậu bé xuất hiện kỹ năng “học giả” khác thường. Cậu có thể tự sửa chữa được cơ cấu líp biến đổi tốc độ của xe đạp, có thể thiết kế ra nhiều đồ chơi có động cơ.

Mới đây, Cơ quan Hàng không vũ trụ Mỹ (NASA) đã sử dụng những kỹ thuật cao để tìm hiểu bộ não siêu phàm của Kim Peek. Người ta thấy trong ảnh chụp phần sọ não trái của Kim có một túi nước, não của ông liền một khối, không tách thành hai bán cầu như người bình thường và cho rằng có lẽ vì thế mà ông có bộ nhớ siêu phàm.

Tuy nhiên tất cả mới dừng lại ở việc khảo sát và đưa ra những đoán định, giả thuyết, chưa một kết luận hay khám phá nào thực sự giải mã được bản chất vấn đề.

(Theo Sức khỏe và Đời sống)