Mụn nhọt – Chớ coi thường!

Đôi khi chỉ là cái mụn nhỏ nhưng nếu không
xử lý đúng cách có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm, thậm chí tử vong.

Nguy kịch vì cái mụn nhỏ

BV Nhiệt đới Trung ương ngày 4/9 tiếp nhận một bệnh nhân ở Phú Xuyên, Hà Nội trong tình
trạng bị sốc nhiễm trùng máu. Nguyên nhân do bệnh nhân bị nhọt ở mông, khi chưa hình thành mủ nhưng
bệnh nhân đã tự ý nặn. Sau khi nặn, chỗ nặn sưng tấy lan rộng khiến bệnh nhân không đi lại được,
sốt cao liên tục, hôn mê và được đưa vào cấp cứu tại BV Việt Đức.

Tại đây các bác sĩ cho
chụp CT scanner phát hiện nhiều ổ tổn thương di bệnh ở gan, lách, não. Bệnh nhân được chuyển sang
Bệnh viện Nhiệt đới Trung ương. Do tình trạng bệnh quá nặng và tiên lượng xấu nên gia đình bệnh
nhân đã xin cho bệnh nhân về.

Mụn nhọt có thể gây nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không xử lý đúng
cách.

Khoa Truyền nhiễm, BV Nhi Trung ương thường xuyên điều trị nhiều trường hợp bệnh nhi bị
biến chứng do bị mụn nhọt. Mới đây, khoa tiếp nhận một bệnh nhi 1,5 tuổi, ở Hà Nam nhập viện trong
tình trạng sốt cao và phát ban đỏ toàn thân. Nguyên nhân là bé có một mụn nhỏ ở khuỷu tay, mẹ bé
nhìn thấy có đầu trắng nên nặn ra, ngay sau đó trẻ sốt cao, mệt mỏi, nôn trớ…

Khi điều trị tại
Khoa Truyền nhiễm, bé xuất hiện tình trạng khó thở tăng dần, hình ảnh chụp phổi cho thấy bé bị tràn
mủ màng phổi và màng tim do vi khuẩn vào máu và gây bệnh ở phổi. Bé phải mổ dẫn lưu mủ ra khỏi màng
phổi và điều trị tích cực, sức khỏe mới được cải thiện.

Một trường hợp khác, bệnh nhi 5 tuổi, ở Yên Bái có ổ viêm vùng cổ. Theo mách bảo, mẹ bé tự đi
xin “cao dán” là 1 miếng mềm màu đen, không rõ tên gọi, không rõ nơi sản xuất, không ghi cách dùng
về dán cho con. 3 ngày sau bệnh không những không thuyên giảm mà vùng da bị mụn còn lan rộng, sưng
nề to lên, chảy mủ. Khi nhập viện, cháu đã bị nhiễm trùng máu rất nặng, tràn mủ màng phổi, màng tim
và phải nằm viện điều trị tích cực trong thời gian dài.

Mụn nhọt có nguy hiểm?

Bình thường trên da cũng có một số loài vi khuẩn sinh sống nhưng không gây bệnh và cơ thể có thể
tự có phản ứng chống lại được vi khuẩn gây bệnh. Mụn nhọt thường do tụ cầu gây ra. Nếu vệ sinh da
không tốt, gây ngứa ngáy, gãi nhiều gây trầy xước hoặc viêm da thì vi khuẩn đó sẽ xâm nhập vào cơ
thể qua nơi tổn thương và gây bệnh, trong đó có mụn nhọt.

Nếu cơ thể khỏe mạnh, hệ miễn dịch tốt
thì có thể tạo ra vỏ bọc khu trú vùng tổn thương có vi khuẩn và tạo ra mụn nhọt nhỏ. Nếu cơ thể suy
yếu hoặc chích nặn mụn quá mạnh, quá sớm sẽ làm vỡ vỏ bọc, vi khuẩn từ đó có thể xâm nhập vào máu
gây nhiễm trùng máu. Nếu vi khuẩn vào máu sẽ đi khắp cơ thể và có thể gây bệnh ở bất kỳ cơ quan nào
như phổi, tim, gan, mạch máu…

Khi các cơ quan này bị nhiễm khuẩn thì có thể gây rất nhiều biến
chứng nguy hiểm, thậm chí đe dọa tính mạng nếu không được điều trị kịp thời tại những cơ sở y tế có
đủ điều kiện.

Khám bệnh cho trẻ tại BV Nhi Trung ương. Ảnh: Thành Công

Một số biến chứng thường gặp

Viêm phổi do tụ cầu: Là tình trạng tổn thương viêm do vi khuẩn tại phổi với đặc điểm là
có thể tạo ra các bóng khí trong phổi. Các bóng khí này có thể vỡ ra khi trẻ ho hoặc tự nhiên sẽ
gây khó thở và rất khó điều trị, để lại những di chứng nặng nề.

Tràn mủ màng tim: Là tình trạng viêm màng tim do vi khuẩn. Bệnh diễn biến rất nhanh,
gây chèn ép làm cho tim không co bóp được dẫn đến không đưa được máu đi nuôi cơ thể. Do đó, các cơ
quan quan trọng như não, tim, gan không được nuôi dưỡng và suy giảm chức năng rất nhanh.

Viêm mủ màng phổi: Là tình trạng viêm màng phổi do vi khuẩn. Vi khuẩn có thể từ ngoài
da xâm nhập vào cơ thể qua các mụn nhọt, sứt xát ngoài da gây nhiễm trùng máu. Khi máu đến các cơ
quan nuôi dưỡng sẽ mang theo vi khuẩn đến và gây bệnh.

Khi màng phổi viêm sẽ tiết dịch và lượng
dịch tăng lên sẽ gây tình trạng khó thở tăng dần lên. Nếu lượng dịch viêm này nhiều lên sẽ gây khó
thở và có thể để lại di chứng là viêm dích màng phổi gây khó thở kéo dài và ảnh hưởng xấu đến sự
phát triển của trẻ.

Xử trí khi có mụn nhọt

Khi bị mụn nhọt trên da, trước hết cần vệ sinh sạch sẽ cơ thể, đặc biệt là vùng da có mụn nhọt
bằng các chất có khả năng sát trùng nhẹ như nước lá chè xanh… Sau đó lau khô và có thể dùng cồn
iod bôi lên vùng da có mụn nhọt. Nếu sau 1 – 2 ngày mà tình trạng bệnh không thuyên giảm thì nên đi
khám tại cơ sở y tế để các bác sĩ khám và có thể được chỉ định sử dụng kháng sinh.

Nếu mụn nhọt to
lên nhanh, vùng viêm lan rộng cần điều trị kháng sinh đường tiêm tại cơ sở y tế. Các mụn nhọt khi
đang sưng tấy cần được điều trị bằng những kháng sinh phù hợp và chỉ khi hàng rào bảo vệ đã hình
thành rõ và đã hình thành ổ mủ mới nên chích nặn. Không nên tự ý nặn mụn nhọt hoặc dán các loại cao
dán không rõ nguồn gốc vì dễ gây viêm loét rộng ra, gây nhiễm trùng máu.

Cần đặc biệt lưu ý với
những mụn nhọt vùng mũi, miệng, thường được gọi là đinh râu. Đây là vùng có mạch máu nối thông với
các mạch máu trong sọ não. Nếu nặn non làm tăng nguy cơ vi khuẩn xâm nhập có thể gây biến chứng
nặng nguy hiểm đến tính mạng.

Theo BS Đỗ Thiện Hải – Sức khỏe và Đời sống